Frank Kremer – akkerbouwer uit Finsterwolde, Groningen
Aan de keukentafel in Finsterwolde vertelt Frank Kremer (28) over het bouwplan van het akkerbouwbedrijf, waar hij met zijn ouders in een maatschap zit. Een ‘typisch Oldambtster bouwplan’ noemt Frank het zelf. Op 95 van de in totaal 130 hectare wordt graan verbouwd. De graanrassen die hier verbouwd worden zijn Champion, Cambria, Keitum, Extase en Chevignon. Ongeveer 12 hectare daarvan is voor de vermeerdering. Ook komen er dit jaar 19 hectare suikerbieten, 11 hectare doperwten en een stukje braak. Mts. Kremer verricht daarnaast nog loonwerkzaamheden als graanteelt, ploegen en spuiten in de regio.
De nieuwe GLB eco-premie
“De keuze voor doperwten en braak komt vooral voort uit het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB). Met verschillende eco-activiteiten kun je namelijk punten voor je eco-premie verdienen.” geeft Frank aan. Toch zag hij hier niet meteen heil in. “Het leek me in eerste instantie maar een ingewikkeld gedoe, die eco-regelingen. Maar toen ik me er wat meer in verdiept had, zag ik mooie kansen voor ons bedrijf. We zagen namelijk mogelijkheden om voor ‘goud’ te gaan: Het gouden niveau van de GLB eco-premie levert ons een premie van € 420,- per hectare op. Voorheen was dit € 380,-. Met een stukje braak en het verbouwen van vlinderbloemige erwten is het ‘goud’-niveau bereikbaar voor ons bedrijf.”
Frank moest in totaal 5 hectare braak leggen. Maar omdat het schouwpad en een aantal sloten daar vanaf getrokken mogen worden, blijft er nog maar 2 hectare echte braak over. “Dat levert me € 7000,- op, terwijl ik er weinig tot geen werk aan heb” zegt Frank. “Bovendien is de erwtenteelt sowieso in opkomst in deze regio. In Noord-Frankrijk werd het te warm en droog voor deze teelt, waardoor er via telersvereniging De Schakel uit wordt geweken naar Noordelijkere gebieden. Inmiddels groeit de teelt hier van 200 naar 400 hectare.”
“Voor andere gebieden in Nederland kan goud of zilver moeilijker bereikbaar zijn in het GLB-puntensysteem. Hier hebben we het voordeel dat we toch al veel rustgewassen in het bouwplan hebben. Teel je bijvoorbeeld vooral hoog salderende gewassen, dan kan dat heel anders uitpakken.”
Groene stikstofbron
Het nieuwe GLB en 7de Actieprogramma is volgens Frank ook één van de redenen waarom een product zoals BlueN® interessant is. BlueN® is een nieuw product dat gewassen in staat stelt zelf stikstof uit de lucht te binden. “Naast het financiële aspect natuurlijk, want BlueN® is momenteel per kilo stikstof goedkoper dan kunstmest. Maar je creëert ook extra stikstofruimte op je balans, omdat BlueN® niet meetelt in de gebruiksruimte die je daarvoor hebt. Als je kijkt naar de nieuwe regels dan wordt de behoefte aan stikstofbinding uit de lucht alleen maar groter. Er zijn gewassen die je niet vóór 1 oktober kunt oogsten, terwijl je vanaf dan wel gekort wordt op je stikstofruimte. Als je dan je stikstofbehoeftige gewassen nog optimaal wilt kunnen bemesten, kun je die extra stikstof uit de lucht goed gebruiken.”
Een bijkomend voordeel van BlueN® is volgens Frank dat de stikstof hierbij constanter vrijkomt: “Aan het einde van de teelt is de NTS wel uitgewerkt. BlueN® blijft dan doorgaan met het leveren van stikstof voor de korrelvulling. Ook kun je met BlueN® ruimte creëren voor bijvoorbeeld bodemverbeteraars als Compost of Bokashi”.
In 2022 heeft Frank de eerste ervaringen opgedaan met BlueN®, waarbij hij het onder andere heeft toegepast op wintergraan. In een praktijkproef heeft Frank een gedeelte van het graan met standaardbemesting gedaan, en een deel met 30kg minder stikstof. Op dat tweede gedeelte heeft hij BlueN® gespoten. “De opbrengst was nagenoeg gelijk, ondanks dat achteraf bleek dat ik BlueN® niet op het optimale toepassingsmoment had gespoten. Ik had namelijk eind maart gespoten. De dagen erna daalde de temperatuur flink en viel er zelfs sneeuw. Ondanks dat deze omstandigheden niet ideaal zijn geweest voor BlueN®, viel het resultaat me niet tegen. Met de kennis van nu spuit ik niet meer zo vroeg in het voorjaar, maar wacht ik juist tot de temperaturen iets hoger zijn. “Ik dacht daarbij aan het CCC moment, zodat ik het daar mooi mee kan mengen. Ik heb BlueN® in de tweede week van april ook bij een buurman in koolzaad gespoten. Het koolzaad stond er wat schraal bij na de winter, dus we hebben er BlueN® op gespoten voor wat extra stikstof. Uiteindelijk heeft het koolzaad toch een goede opbrengt opgeleverd.”
Loonwerktak
Ten slotte verteld Frank over de loonwerktak van het bedrijf, dat eigenlijk een beetje toevallig is ontstaan. Frank: “Dat is al een hele tijd geleden begonnen, toen mijn vader en opa net een nieuwe combine hadden gekocht, en die van de buurman uitbrandde. De buurman vroeg toen of ze zijn graan ook wilden dorsen. Na een jaar werd de combine alweer ingeruild voor een grotere, omdat ze nu jaarlijks 50 hectare extra moesten combinen”.
Toen Frank in 2015 in maatschap kwam, zijn de loonwerkzaamheden alleen maar verder uitgebreid met ploegen, dorsen en spuiten. “Intussen hebben we ongeveer 280 hectare, inclusief ons eigen land, waarvan we het spuitwerk bij moeten. En dat is goed te doen. Je hebt hier de meest mooie grote percelen. Dan kun je soms wel 15 hectare per uur spuiten.”